Dag 16: Vitoria-Gasteiz: kerken

Vandaag regent het. Eerst niet, dan wel, dan nog harder. Het lijkt wel of we al in Nederland zijn. Maar eerst even snel ontbijten en dan in de benen voor onze afgesproken rondleiding door de Catedral de Santa María. Om halfelf vertrekken we met een mens of twaalf voor een, zeg maar reis door deze kerk. Lees meer over dit project

De eerste kerkdelen dateren al uit de twaalfde eeuw en iedere eeuw is er wel een stuk verbouwd of aangebouwd. Meestal na een fikse brand, maar soms ook gewoon een uitbreiding vanwege het groeiende aantal inwoners. De Santa Maria is gebouwd op het hoogste punt van de heuvel waar het steeds belangrijker wordende Gasteiz (zo heette het in het begin) tegenaan ligt. Reeds in de vijftiende eeuw werd de kerk flink aangepast en naarmate de gotiek terrein won, werd ook meer en meer steen gebruikt ipv hout, waardoor de funderingen steeds zwaarder werden belast. Daardoor ontstonden scheuren in de muren. 

Na een ondeskundige restauratie in de jaren zestig was de kerk er zò slecht aan toe dat er in 1994 tijdens een trouwerij een steen uit een muur naar beneden kwam. De kerk werd daarop gesloten.  Vanaf dat moment werd er gelobbied voor een fatsoenlijke restauratie en er werd er tachtig miljoen Euro opgehaald. 

Onze gids vertelt over de slechte toestand waarin de fundamenten verkeerden en vooral wat er aan is gedaan om dat te verhelpen. Daarvoor was heel veel onderzoek nodig. Leidraad is om ook het publiek mee te nemen in de opgravingen en de wederopbouw. De kathedraal krijgt zo een extra functie. 

We dalen af naar de crypte, waar we de gerestaureerde fundamenten zien, bekijken daarna de herstelde kerk van binnen.

Dan gaat het steeds hoger. We wandelen langs de oude stadsmuren, waarvan de achterkant van de kerk deel uitmaakt. We gaan zelfs door het smalle triforium, hoog in de kerk, waar je anders nooit komt. We kijken van grote hoogte kerk in.

Tenslotte bereiken we de klokkentoren, die zeer toegankelijk is gemaakt voor publiek. Er zijn moderne trappen en liften aangelegd. Eenmaal boven heb je een mooi uitzicht op de omgeving. 

De reis eindigt beneden in de overdekte ‘portico’, die in de 18de eeuw is toegevoegd om het voorportaal met de hoofdingang te beschermen. De portico is zo groot, dat er vanavond een concert wordt gegeven. (helaas uitverkocht)

Onder de indruk van zoveel informatie drinken we koffie in het café tegenover de kerk. Daar vinden we ook de muzikanten voor het avondoptreden.

Het is droog geworden en we dalen een klein stukje af om het speelkaartmuseum te bezoeken. In de 19de eeuw werden die dingen en masse ontworpen en gedrukt.  Het Palacio waar de speelkaarten waren tentoongesteld, was overigens zeker zo leuk.

Vanwege een vraag van Emely, lopen we nog even langs de San Miguel om de Virgen Blanca te spotten. Ze heerst over het plein, waar ze op uitkijkt.

We hebben nog één kerk te gaan: de Santa Maria Inmaculada uit 1906. Een neogotische lomperik, die destijds als vervanging moest dienen voor de vervallen Santa Maria waar we net vandaan kwamen. Deze kerk, waar we onderweg van het hotel naar het centrum steeds zijn langsgelopen, is ook een museum, vooral met religiosa. Wat een overbodige rommel hebben de katholieken toch verzameld. De kerstal was wel weer leuk.

Dick maakt nog een praatje met de organist die beneden zit en drie manualen met pedalen bedient. Een pijporgel heeft deze tempel niet, alles gaat elektrisch via luidsprekers.

Rond een uur of twee trekken we de stad in en komen, natuurlijk!, opnieuw terecht op het Plaza Virgen Blanca, waar we in het gelijknamige restaurant een half dagmenu kunnen nuttigen. Dat komt goed uit, want zoals we geleerd hebben, mag je één menu niet delen, maar als je twee halve kunt bestellen …. Tony neemt voorgerecht met toetje en Dick een hoofdgerecht met toetje. Alles inclusief water, brood en wijn. Het restaurant zit om halfdrie stampvol.

Nog een feitje over Gasteiz: het was de Utrechter Adrianus  VI, die hier na oneindig veel verwikkelingen, zijn pausschap in 1522 kreeg gepresenteerd.